Wystawa Dzieci Zamojszczyzny: historie prawdziwe

Data publikacji: 19 września 2019

W dniach 19.09 - 03.10.2019 r. w Bibliotece Pedagogicznej filii w Mińsku Mazowieckim), ul. Piłsudskiego 1a (II piętro) będzie prezentowana wystawa historyczna pt. „Dzieci Zamojszczyzny: historie prawdziwe/The Children of the Zamosc region true stories" autorstwa dr Beaty Kozaczyńskiej z Instytutu Historii Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Otwarcie i zwiedzanie z kuratorem wystawy odbędzie się 24.09.2019 r. o godz. 12.00. Zapraszamy.

Wystawa udostępniona została przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Partnerzy wystawy: Starostwo Powiatowe w Zamościu, Gmina Zamość, Miasto i Gmina Łosice oraz Fundacja LOTTO. Lokalnym organizatorem wystawy jest Stowarzyszenie Aktywności Lokalnej BIAŁKI.

Na wystawie ukazane są wojenne losy polskich dzieci wysiedlonych z Zamojszczyzny do obozów przejściowych w Zamościu i Zwierzyńcu, a stamtąd do: Generalnego Gubernatorstwa  (w sześciu „transportach śmierci"), KL Auschwitz II-Birkenau, KL Lublin (Majdanek), do powiatu puławskiego oraz do Rzeszy na przymusowe roboty. Wystawa przypomina też o polskich dzieciach zrabowanych rodzicom na Zamojszczyźnie - dzieciach z „zatartą" tożsamością, które zostały zgermanizowane i po wojnie żyły w nieświadomości swojego polskiego pochodzenia. Przedstawiono także akcję ratowania ok. 480 polskich dzieci z obozowego piekła w Zwierzyńcu - przez Różę i Jana Zamoyskich. To, jak dotąd, mało znana karta gehenny dzieci z Zamojszczyzny.

Na wystawie również głos mają „Świadkowie" historii, będący wówczas dziećmi. Ich losy prezentowane są przez pryzmat gehenny ich wysiedlenia i indywidualnych przeżyć z wojennego dzieciństwa. Wśród nich są osoby posiadające dziś status „Dzieci Zamojszczyzny", wywiezione zimą na przełomie 1942 i 1943 r., w czasie silnych mrozów w bydlęcych, towarowych wagonach z obozu przejściowego w Zamościu - w nieznane. Były to dzieci „bezwartościowe rasowo", zrabowane rodzicom podczas selekcji rasowej w obozie. To właśnie na te dzieci czekano w całym okupowanym kraju, dyżurowano na stacjach kolejowych z nadzieją na ich uratowanie. Stacją docelową jednego z 6 „transportów śmierci" były m.in. Siedlce. Dzięki natychmiastowej pomocy i determinacji mieszkańców tego miasta udało się uratować większość dzieci z transportu (było ich około 550, w wieku do 14 roku życia). 

Wystawa ukazuje też tragizm życia codziennego - w cieniu wysiedleń i pacyfikacji Zamojszczyzny w okresie od 27/28 XI 1942 do 15 VIII 1943 r. (z przerwami). W rezultacie Niemcy popełnili szereg zbrodni na cywilnej, rolniczej ludności, w tym na polskich dzieciach i młodzieży. W strefie wysiedleń znalazło się ok. 110 000 Polaków, w tym ok. 30 000 dzieci (ok. 10 000 dzieci straciło życie bądź zaginęło). 

Serdecznie zapraszamy do zwiedzania w godzinach pracy Biblioteki Pedagogicznej.